Kütüphanecilikte Önemli Uzmanlık Alanı: Tıp Kütüphaneciliği ve Günümüz Türkiye sindeki Durumu

Kütüphanecilikte Önemli Uzmanlık Alanı: Tıp Kütüphaneciliği ve Günümüz Türkiye sindeki Durumu


Yazar Dr. Ögr. Üyesi Güssün GÜNEŞ ; Vildan KANDUR
Yayınevi Çağlayan Kitabevi
ISBN 9789754361568
Baskı yılı 2018
Sayfa sayısı 192
Edisyon 1
Stok durumu Var    Stok detayları
Kargoya teslim 1 gün

Kütüphanecilikte önemli uzmanlık alanlarından olan Tıp Kütüphaneciliği
yurtdışında görülenin aksine, Türkiye’de tam bir uzmanlık alanı oluşturamamıştır.
2017 yılında ilk defa bir firma tarafından gerçekleştirilen bu çalıştayda, Tıp Kütüphaneciliğinin
günümüz Türkiyesi’nde neden uzmanlık alanı oluşturamadığı ana
tema olarak, ulusal ve uluslararası uzmanların katılımı ile iki günlük bir çalıştayda
detaylı olarak değerlendirilmiştir.
Türkiye’de gerek üniversitelerde, gerek Eğitim ve Araştırma Hastanelerinde,
gerekse konuya yönelik hizmet veren araştırma kütüphanelerinde tıp ve sağlık
konu alanına yönelik sayısız veri tabanı, dergi paketleri ve konusal alana özel daha
spesifik ürünler bulunmakta ve kullanılmaktadır. Bu alandaki bilgi hizmetleri verilirken
en önemli etken tabiki konu uzmanı tarafından bu hizmetin verilerek son
kullanıcıya ulaştırılmasıdır. Kullanıcı her ne kadar ürünü tanısa da değişen bilgi ve
bilginin türü bir konu uzmanı tarafından destek alınmasını zorunlu kılmaktadır.
Tıp ve sağlık alanının bilimsel disiplinleri incelediğinde aslında tıp camiasının diğer
bilim alanlarına göre teknolojiye açık ve sürekli öğrenen, değişim içinde olan
bir bilim topluluğu olduğu görülmektedir. Bu gelişim bir diğer anlamda bilginin
çoğalmasına yönelik olarak bilginin yönetimini de zorlaştırmaktadır.
Türkiye’de yukarıda da bahsettiğim gibi konu alanı olarak istediği yeri bulamamaktadır.
Tıp ve sağlık bilimleri kütüphanecileri, küçük bir çalışma grubu
olarak meslekte uygulamada olan kütüphanecilerin desteği ile ilerlemektedir. Bu
anlamda Gemini firması yetkilileri bu konu alanına yönelik bir çalıştayın sadece
bilimsel olarak akademisyenler ve uygulamacılar tarafından ele alınarak incelenmesi
konusunda önemli bir insiyatif alarak bu çalıştayın gerçekleşmesini sağlamışlardır.
Çalıştayda birçok konu konuşuldu ve ele alındı. Bu konular arasında doktor
kullanıcıların kütüphanecilerden beklentileri, tıp kütüphaneciliğinin Türkiye’deki
tam anlamda gerçek yeri, değişen bilgi ortamında hem geleneksel ortamda hem
de dijital ortamda bir tıp kütüphanecisinin karşılaştığı zorluklar, başarı fırsatları
vi
ve tıp kütüphanecilerinin değişen rollerine karşılık aldıkları eğitimler, tıp alanındaki
kanıta dayalı bilimsel çalışmaların yapısı ve kütüphanecinin rolü ve önemi,
tıp ve sağlık kütüphanelerinin akademik iletişimdeki rolü Çalıştayın ilk gününde
akademisyenler, doktorlar ve kütüphaneciler tarafından detaylı olarak ele alınmış
ve katılımcılarla beraber interaktif olarak tartışılmıştır.
Çalıştayın ikinci gününde bu alanda çalışan tıp ve sağlık bilimleri kütüphaneleri
ve kütüphanecileri tarafından “Güzel Uygulamalar Oturumu” gerçekleştirilmiştir.
Bu oturumlarda genel olarak değişen bilgi dünyasında yenilikçi ve yaratıcı
bilgi hizmetleri, Türkiyenin en eski Tıp Kütüphaneleri, Vakıf Üniversiteleri Kütüphaneleri
ve hizmetleri, üniversite kütüphaneleri, hastane kütüphaneleri hizmet
ve etkinlikleri ele alınarak tartışılmıştır.
Çalıştaya sadece yerli ve yabancı akademisyenlerin, kullanıcıların, uygulamacıların
ve firma yetkililerinin katıldığı bir çalıştay değildi. Çalıştaya katılan katılımcıların
katılım profili incelendiğinde üst düzey yöneticilerin, daire başkanlarının
katıldığı bir çalıştay etkinliği olmuştur. Bu bağlamda tüm bu özel katılımcıları bir
araya getiren Gemini Firması yetkilisi Sayın Eda ÖZDEMİR’e, İş Geliştirme Müdürü
Sayın Aslı TONAK’a ve Elsevier Klinik Çözümlerin Türkiye & Orta Asya E-Satış
Müdürü Atilla İKİNCİ’ye teşekkürü borç bilirim. Uzun yıllar tıp ve sağlık bilimleri
alanında çalışmış bir Tıp kütüphanecisi ve akademisyen olarak, ilk defa bir firma
tarafından ürün tanıtımı olmadan bilimsel, akademik ve uygulama içeriği olan
bir çalıştaya katılım şansı bulduk. Sadece çalıştay evsahibine değil, tıp kütüphaneciliğine
verdiğiniz değerli destekler ve katkılar için bu çalıştaya katılan tüm katılımcılara
ayrıca teşekkür ederim. Gelecekte birçok kurum, kütüphaneciye ve
akademiye bir nebzede olsa da katkı da bulunup bu kitabi ulaştırabilmişsek ne
mutlu bize…
Saygılarımla,
Güssün GÜNEŞ
Ekim 2018

İçindekiler
Önsöz.............................................................................................................. v
Sunuş......................................................................................................................... vii
Bilimsel Program.......................................................................................................xvii
Açılış Konuşmaları / Aslı T ONAK.................................................................................. 1
Açılış Konuşmaları / Atilla İKİNCİ.................................................................................. 3
I. OTURUM..................................................................................................................5
GÜNÜMÜZDE DOKTORLAR KÜTÜPHANECİLERDEN NELER BEKLİYORLAR? ....................7
PROF. DR. Şevket RUACAN
Öz.................................................................................................................................7
Giriş.................................................................................................................7
Günümüzde Doktorlar Kütüphanecilerden Neler Bekliyorlar?......................................
Kaynakça....................................................................................................................12
Özgeçmiş....................................................................................................................12
TIP KÜTÜPHANECİLİĞİ BİR ŞEHİR EFSANESİ OLABİLİR Mİ?............................................ 13
Tuba AKBAYTÜRK ÇANAK
Öz...............................................................................................................................13
Giriş............................................................................................................................13
Tıp Kütüphaneciliği Bir Şehir Efsanesi Olabilir Mi?.....................................................13
Kaynakça....................................................................................................................16
Özgeçmiş....................................................................................................................16
x
GELENEKSEL VE DİJİTAL ORTAMLARA TANIKLIK ETMİŞ TIP KÜTÜPHANECİLERİNİN
KARŞILAŞTIKLARI ZORLUKLAR VE ELDE ETTİKLERİ BAŞARILAR ...............................17
Aida FARHA
Öz...............................................................................................................................17
Giriş............................................................................................................................17
Geleneksel ve Dijital Ortamlara Tanıklık Etmiş Tıp Kütüphanecilerinin
Karşılaştıklari Zorluklar ve Elde Ettikleri Başarılar.....................................................17
Tıp Fakültesi ve Kütüphane’nin İşbirliği İçerisinde Çalışması.....................................18
Kütüphanemiz ve Faaliyetlerimiz............................................................................... 19
Piyasa İçindeki Sorumluluklarımız ve Faaliyetlerimiz.................................................19
Sonuç.........................................................................................................................19
Özgeçmiş....................................................................................................................20
TIP KÜTÜPHANECİLERİNİN DEĞİŞEN ROLLERİ VE EĞİTİMLERİ.......................................21
Prof. Dr. Nazan ÖZENÇ UÇAK
Öz...............................................................................................................................21
Giriş............................................................................................................................21
Tıbbi Bilginin Artışı..................................................................................................... 22
Tıp Kütüphanecilerinin Değişen Rolleri ve Eğitimleri.................................................23
Kanıta Dayalı Tıp ve Tıp Kütüphaneciliğine Etkisi.......................................................25
Yeni Roller Ve Eğitim İhtiyacı...................................................................................... 26
Tıp Kütüphanecisinin Eğitimi...................................................................................... 27
Sonuç.........................................................................................................................28
Kaynakça....................................................................................................................29
Özgeçmiş....................................................................................................................30
II. OTURUM...............................................................................................................31
KANITA DAYALI ÇALIŞMALARDA YENİ BİLİMSEL YAKLAŞIMLAR.....................................33
Yrd.Doç. Dr. Güssün GÜNEŞ
Öz...............................................................................................................................33
Giriş............................................................................................................................33
Kavramlar...................................................................................................................35
Kanıt Nedir?...............................................................................................................35
Kanıta Dayalı Tıp Nedir?............................................................................................. 35
Kanıta Dayalı Uygulama Nedir?.................................................................................. 36
Kanıta Dayalı Uygulamaların Tarihçesi....................................................................... 36
xi
Kanıta Dayalı Çalışmaların Bilimsel Araştırma Süreçleri.............................................37
Kalitatif Çalışma Nedir?........................................................................................37
Kantitatif Çalışma Nedir?......................................................................................37
Sistematik Çalışma Nedir?....................................................................................38
Meta Analiz Nedir?............................................................................................... 38
Bilimsel Araştırmalarda Kanıta Dayalı Araştırmaların Farkı........................................38
Randomize Kontrol Bir Araştırmanın Tasarımı...........................................................42
Literatür Taramasında Kanıta Dayalı Bilimsel Kaynaklar.............................................42
Kanıta Dayalı Veri Tabanları....................................................................................... 42
Kanıta Dayalı Bilimsel Araştırmalarda Kullanılan Araçlar ..........................................44
Prisma Formu.............................................................................................................45
Değerlendirme...........................................................................................................47
Kanıta Dayalı Bilimsel Çalışmalarda Kullanılan Yazılımlar...........................................48
Sistematik Çalışmalar İçin Kullanılan Profesyonel Yazılım Programları......................49
Sonuç.........................................................................................................................50
Kaynakça....................................................................................................................51
Özgeçmiş....................................................................................................................52
CHRISTIE İLE ARTAN DEĞER............................................................................................ 53
Timothy JACOBS
Öz...............................................................................................................................53
Giriş............................................................................................................................53
Christie İle Artan Değer.............................................................................................. 53
Kütüphane Kaynaklarının Kullanımı........................................................................... 54
Kütüphane Hizmetinde İnternet’in ve Elektronik Ortamların Kullanımı....................54
Karşılaşılan Sorunlara Getirdiğimiz Teknolojik Çözümler...........................................55
Sonuç.........................................................................................................................56
Özgeçmiş....................................................................................................................57
TIP VE SAĞLIK BİLİMLERİNDE, KÜTÜPHANENİN AKADEMİK İLETİŞİMDEKİ ROLÜ:
OMÜ ÖRNEĞI.................................................................................................................. 59
Ethem OLUKÇUOĞLU
Öz...............................................................................................................................59
Giriş............................................................................................................................59
Tıp ve Sağlık Bilimlerinde Kütüphanenin Akademik İletişimdeki Rolü:
OMÜ Örneği...............................................................................................................59
Kütüphaneler ve Tıp Akademisyenleri....................................................................... 60
Tıp Akademisyenlerinin Profili................................................................................... 60
xii
Tıp Fakültesi Kökenli Rektörler ve Kütüphane............................................................61
OMÜ’de Kütüphane-Tıp Fakültesi Kütüphanesi Etkileşimi.........................................62
Akademik İletişim Kütüphaneciliği ile İlgili Hizmetler................................................62
OMÜ Akademik Veri Yönetim Sistemi........................................................................ 63
Akademik Yükseltilme ve Atanma-Akademik
Teşvik Komisyonlarında Danışmanlık......................................................................... 63
Bibliyometrik Hizmetler............................................................................................. 64
Kurumsal Süreli Yayınlara Destek............................................................................... 64
Kanıta Dayalı Tıp Kütüphaneciliği............................................................................... 64
Kullanıcı Eğitimleri..................................................................................................... 65
Kurumsal Yerelleştirme.............................................................................................. 66
Sonuç ve Öneriler...................................................................................................... 67
Kaynakça....................................................................................................................67
Özgeçmiş....................................................................................................................68
GÜZEL DENEYİMLER OTURUMU I. OTURUM .......................................................69
Moderatör : Yrd.Doç.Dr. Güssün GÜNEŞ
TIP KÜTÜPHANELERINDE YENILIKÇI BILGI HIZMETLERI ........................................... 71
Yrd.Doç.Dr. Mustafa BAYTER
Öz...............................................................................................................................71
Giriş............................................................................................................................71
Yenilik Kavramı...........................................................................................................72
Tıp Kütüphaneciliğinde Yenilikçilik............................................................................. 73
Tıp Kütüphaneciliğinde Yenilye Yönelme....................................................................74
Yenilikçi Tıp Kütüphanecileri...................................................................................... 75
Tıp Kütüphaneciliğinde Yenilikçi Bilgi Hizmetleri Örnekleri........................................76
Sonuç.........................................................................................................................78
Kaynakça....................................................................................................................79
Özgeçmiş....................................................................................................................81
HASTALIKTA VE SAĞLIKTA............................................................................................... 83
Ertaç NEBİOĞLU
Öz...............................................................................................................................83
Giriş............................................................................................................................83
Koleksiyon..................................................................................................................84
Hizmetlerimiz.............................................................................................................85
xiii
Kolaksiyon Geliştirme................................................................................................ 88
Sonuç ve Öneriler...................................................................................................... 88
Kaynakça....................................................................................................................89
Özgeçmiş....................................................................................................................90
TÜRKİYE’NİN EN ESKİ TIP FAKÜLTESİ KÜTÜPHANESİ VE DEĞİŞEN DÜNYA....................91
Kemal ÖZTÜRK
Öz...............................................................................................................................91
Giriş............................................................................................................................91
Değişen Dünya, Kütüphane ve Kütüphaneci..............................................................93
Tıp Fakültesi Kütüphanesi ve Kütüphanecinin Yaşadığı Konfor..................................95
Basılı Kaynaklara Erişim.............................................................................................. 97
Elektronik Kaynaklara Erişim...................................................................................... 97
Kütüphanemizde Dijitalleşme.................................................................................... 97
Yayın Bağış Masası..................................................................................................... 98
Sanal Dünyanın Elektronik Kaynakları........................................................................ 99
Sonuç.......................................................................................................................100
Kaynakça..................................................................................................................100
Özgeçmiş..................................................................................................................100
BAHÇEŞEHİR ÜNİVERSİTESİ KÜTÜPHANESİ’NİN TIP FAKÜLTESİ HİZMETLERİ VE
TECRÜBELERİ................................................................................................................. 101
Arzu KULIG, Onur YILMAZ
Öz.............................................................................................................................101
Giriş..........................................................................................................................101
Tıp Konulu Veritabanları........................................................................................... 102
BAU Tıp Fakültesinin Akademik Görünürlülüğü ......................................................103
Sonuç.......................................................................................................................103
Kaynakça..................................................................................................................104
Özgeçmiş..................................................................................................................104
TIP KÜTÜPHANECİLİĞİNE İNNOVASYONEL BİR YAKLAŞIM...........................................105
Huriye ÇOLAKLAR
ÖZ............................................................................................................................105
Giriş..........................................................................................................................105
Tıp Kütüphaneleri ve Tıp Kütüphaneciliği.................................................................108
Tanımı..................................................................................................................108
Amaçları..............................................................................................................113
xiv
Türleri..................................................................................................................114
Tıp Kütüphanecisi ve Eğitimi................................................................................ 115
Tıp Kütüphaneciliğindeki Değişimler........................................................................118
Tıp Kütüphanelerinde Hizmet Anlayışı: İnovasyonel Yaklaşımlar.............................121
Bir Uygulama Örneği: İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği
Fakültesi Kütüphanesi........................................................................................122
Kanıta Dayalı Uygulamalar.................................................................................126
Sonuç.......................................................................................................................129
Kaynakça..................................................................................................................130
Özgeçmiş..................................................................................................................132
GÜZEL DENEYİMLER OTURUMU II. OTURUM.......................................................133
HACETTEPE’DE TIP KÜTÜPHANECİLİĞİ......................................................................... 135
Ayşen ŞAHİN
Öz.............................................................................................................................135
Giriş..........................................................................................................................135
Hacettepe Üniversiteleri Kütüphaneleri..................................................................136
Hacettepe Sağlık Bilimleri Kütüphanesi ve Tıp Kütüphanceliği................................137
Sonuç.......................................................................................................................146
Kaynakça..................................................................................................................146
Özgeçmiş..................................................................................................................147
HASTA ÇOCUKLARA KITAP OKUMA ETKINLIĞI........................................................ 149
Esra ÇALIŞ
Öz.............................................................................................................................149
Etkinliğe Dair Fotoğraflar......................................................................................... 150
Kaynakça..................................................................................................................156
Özgeçmiş..................................................................................................................156
BİLGİNİN KURUMSALLAŞTIRILMASI:
ANKARA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KÜTÜPHANESİ................................................. 157
Nurgül KILIÇ
Öz.............................................................................................................................157
Giriş..........................................................................................................................157
Tablo 1: Türkiye Kaynaklı Bilimsel Yayınlar...............................................................158
Ankara Üniversitesi Tip Fakültesi............................................................................. 161
Sonuç.......................................................................................................................163
xv
Kaynakça..................................................................................................................164
Özgeçmiş..................................................................................................................165
BEZMİALEM VAKIF ÜNİVERSİTESİ KÜTÜPHANELERİNDE VERİLEN TIP VE SAĞLIK
ALANINDA BİLGİ OKURYAZARLIĞI EĞİTİMLERİ ÇERÇEVESİNDE AKADEMİK
ARAŞTIRMACILARIN DENEYİMLERİ.............................................................................. 167
Kübra ZAYİM, Özlem YALÇINKAYA
Öz.............................................................................................................................167
Giriş..........................................................................................................................167
Bezmialem Vakıf Üniversitesi................................................................................... 168
Bezmialem Vakıf Üniversitesi Kütüphaneleri...........................................................169
Üniversite Düzeyinde Blgi Okuryazarlığı..................................................................171
Tıp ve Sağlık Okuryazarlığı Kavramları......................................................................173
Tıp Okuryazarlığı Eğitiminde Kütüphaneler ve Kütüphaneciler................................175
Bezmialem Vakıf Üniversitesi Akademisyenlerinin Tıp Okuryazarlığı Deneyimi.......176
Sonuç.......................................................................................................................185
Kaynakça..................................................................................................................186
Özgeçmiş..................................................................................................................187
KAPANIŞ VE ÖZET OTURUMU................................................................................. 188
Yrd.Doç.Dr. Güssün GÜNEŞ
Sonuç Bildirgesi........................................................................................................189

Axess
Axess

Taksit Taksit Tutarı Toplam Tutar
Tek çekim - 175.00 TL
2 ay 90.56 TL 181.13 TL
3 ay 61.54 TL 184.63 TL
6 ay 32.81 TL 196.88 TL
9 ay 23.33 TL 210.00 TL
12 ay 18.89 TL 226.63 TL

cardFinans
cardFinans

Taksit Taksit Tutarı Toplam Tutar
Tek çekim - 175.00 TL
2 ay 90.56 TL 181.13 TL
3 ay 61.54 TL 184.63 TL
6 ay 32.81 TL 196.88 TL
9 ay 23.33 TL 210.00 TL
12 ay 18.89 TL 226.63 TL

Bonus
Bonus

Taksit Taksit Tutarı Toplam Tutar
Tek çekim - 175.00 TL
2 ay 90.56 TL 181.13 TL
3 ay 61.54 TL 184.63 TL
6 ay 32.81 TL 196.88 TL
9 ay 23.33 TL 210.00 TL
12 ay 18.89 TL 226.63 TL

World
World

Taksit Taksit Tutarı Toplam Tutar
Tek çekim - 175.00 TL
2 ay 90.56 TL 181.13 TL
3 ay 61.54 TL 184.63 TL
6 ay 32.81 TL 196.88 TL
9 ay 23.33 TL 210.00 TL
12 ay 18.89 TL 226.63 TL

Maximum
Maximum

Taksit Taksit Tutarı Toplam Tutar
Tek çekim - 175.00 TL
2 ay 90.56 TL 181.13 TL
3 ay 61.54 TL 184.63 TL
6 ay 32.81 TL 196.88 TL
9 ay 23.33 TL 210.00 TL
12 ay 18.89 TL 226.63 TL

Paraf
Paraf

Taksit Taksit Tutarı Toplam Tutar
Tek çekim - 175.00 TL
2 ay 90.56 TL 181.13 TL
3 ay 61.54 TL 184.63 TL
6 ay 32.81 TL 196.88 TL
9 ay 23.33 TL 210.00 TL
12 ay 18.89 TL 226.63 TL

Kredi Kartı (Tek Çekim)
Kredi Kartı (Tek Çekim)

Taksit Taksit Tutar ı Toplam Tutar
Peşin - 175.00 TL

Bonus, Maximum, Paraf, Cardfinans, Axess ve World özelliği olan tüm kartlar ile ödeme yapılabilir.